De partners
Uitvaarten verzorg ik niet alleen. Voor het mooist mogelijke afscheid werk ik samen met andere uitvaartprofessionals. De komende weken stel ik ze graag – één voor één – aan je voor. – Sabine
Mijn naam is Wanda Kunz en ik ben uitvaartspreker en ceremonieleider bij afscheid. Samen een afscheid persoonlijk maken, is waar ik me sterk voor maak.
Ik schrijf levensverhalen en overdenkingen omdat elk geleefd leven een mooie afronding verdient. Mijn streven is de overledene – tijdens de afscheidsceremonie – nog eenmaal over het voetlicht te brengen, precies zoals hij of zij was. Met respect en warmte en woorden op maat. En misschien met rituelen die passen bij de overledene en nabestaanden.
Hoe het begon
Zo lang als ik mij kan herinneren, sta ik mensen in mijn omgeving bij wanneer de emotionele rollercoaster van de dood zorgt voor radeloosheid. Het heeft altijd heel natuurlijk gevoeld om op zulke momenten het heft in handen te nemen en voor rust, overzicht en inspiratie te zorgen. Misschien niet zo gek wanneer je je bedenkt dat mijn opa en oma vroeger in mijn geboortedorp een aula runden. Ik was bij hen kind aan huis en leerde al vroeg hoe je als uitvaartprofessional in een wereld vol verdriet het verschil kan maken.
Een baan in de uitvaartzorg heb ik lang geambieerd maar het was niet verenigbaar met mijn taak als mantelmama. In 2015 overleed mijn vader na een kort ziekbed. Door de uitvaartverzorger werden mijn zus en ik gekoppeld aan een professionele spreekster, ook wel ritueelbegeleider genoemd. Een hele lieve mevrouw die goed kon luisteren en ons hielp bij wat wij in gedachten hadden v.w.b. het afscheid. Tijdens de uitvaart van onze vader vertelde zij zijn levensverhaal zodat wij ons konden focussen op meer specifieke herinneringen. Toen de mevrouw tijdens de uitvaartplechtigheid met haar speech bezig was, zei mijn man ‘dit kan jij ook, maar dan beter’.
Via een omweg ben ik dan toch gaan doen wat ik altijd al wilde doen. In 2018 heb ik bij Gaandeweg Uitvaarteducatie de opleiding tot ritueelbegeleider afgerond en sindsdien is het vormgeven van en voorgaan bij uitvaarten officieel mijn beroep. En passie.
Samenwerken werkt
Families kunnen mij rechtstreeks benaderen maar steeds vaker werk ik samen met Sabine (en Marijke en Kim) van Van der Eijk Uitvaartverzorging.
Ons eerste afscheid samen was die van de geliefde vader van een gezamenlijke vriendin, in oktober 2020. Een abrupt overlijden van een man die nog middenin het leven stond. We troffen een gebroken familie in een huis vol ongeloof en verdriet. Sabine en ik pakten beiden gelijk onze rol en hebben elkaar sindsdien niet meer losgelaten.
Onze gouden samenwerking kan ik het best als volgt omschrijven: Hoewel wij twee verschillende persoonlijkheden zijn, is er altijd die klik. En omdat wij twee verschillende persoonlijkheden zijn, vullen we elkaar ontzettend goed aan.
We willen allebei het beste voor de families die we vertegenwoordigen. We doen wat nodig is, altijd met net dat beetje extra zorg en gedrevenheid.
Praten over een leven dat voorbij is
Een melding van overlijden komt binnen bij Sabine en na haar eerste contact met de familie weet zij of ik nodig ben. Dit is meestal het geval bij uitvaarten die niet vanuit de kerk plaatsvinden.
Vervolgens neem ik contact op met de familie en maken we een afspraak elkaar te ontmoeten, meestal op de dag na het overlijden. Mijn hulp start met een uitgebreid gesprek over de overledene. Want wanneer de dood zich aandient, gaat het meer dan ooit over het leven. Vaak begint het wat onwennig maar eenmaal aan het praten, blijken mensen het juist heel fijn te vinden om herinneringen op te halen. Families delen hun geschiedenis met me, er wordt gehuild maar ook gelachen, er gaan anekdotes en foto’s over tafel en ik vraag, luister, schrijf, verdiep me en denk mee. We bespreken wat de inbreng van de familie kan zijn en wat men graag uit handen wil geven. Er is veel mogelijk, niets is verplicht.
Voor dit gesprek plan ik zoveel tijd in als nodig, zodat iedereen zich gehoord voelt en niemand haast ervaart.
Rust en overzicht
Terug thuis maak ik dan altijd als eerste een draaiboek zodat de familie snel een overzicht heeft van hoe de ceremonie eruit kan komen te zien. In het draaiboek noteer ik alle onderdelen (muziek, sprekers, etc.) i.c.m. tijden. Zo’n draaiboek geeft houvast.
Daarna ga ik aan de slag. Met het schrijven van teksten die passen bij het geleefde leven en de familie. Het gaat dan om een welkomstwoord, een slotwoord en alles daartussen. Ook ondersteun ik nabestaanden wanneer zij zelf iets willen zeggen maar niet weten hoe en help ik voorkomen dat iedereen hetzelfde gaat vertellen. Verder houd ik de beschikbare tijd in de gaten, kan ik meedenken over muziek, gedichten en evt. rituelen en bemiddel ik wanneer er binnen een familie conflicten spelen.
In de week van de uitvaart neem ik rouwende families bij de hand. Samen werken we aan de inhoud van de plechtigheid, net zo lang tot het goed voelt.
Samen een afscheid persoonlijk maken
Iedereen is uniek, daarom hoort iemands uitvaart ook uniek te zijn. Bij de totstandkoming van zo’n passende afscheidsdienst komt veel kijken. Nabestaanden kunnen daar vaak wel wat hulp bij gebruiken, ook omdat er al zo veel te verwerken is kort na het overlijden van een dierbare.
Ik help families graag en lever altijd maatwerk. Mijn rol kan zo klein zijn als mogelijk of zo groot zijn als nodig. Alles wat ik doe en schrijf, overleg ik met de familie en met Sabine. Zodat te allen tijde duidelijk is wie, wat en wanneer doet.
Samen een afscheid persoonlijk maken. Dat is waar ik voor sta.
Mijn naam is Wanda Kunz. Uitvaartspreker en ceremonieleider bij afscheid. Betrokken, zorgvuldig en dementievriendelijk. Kijk ook maar eens op www.wandakunz.nl.